Πόσο κακό προξενεί στην υγεία μας η χρήση των smartphones; Τα κινητά τηλέφωνα χρησιμοποιούνται συχνά για μεγάλες χρονικές περιόδους από ανθρώπους όλων των ηλικιών στις μέρες μας, ωστόσο κατά πόσο γνωρίζουμε τις επιπτώσεις που έχει η χρήση τους στην υγεία μας;
Προβλήματα στα δάκτυλα, τους καρπούς, τους ώμους, αλλά και τον αυχένα και την πλάτη μπορεί να προκαλέσει η υπερβολική χρήση των έξυπνων τηλεφώνων. Η οστεοαρθρίτιδα ενδεχομένως να αποτελέσει απειλή για τους ενήλικες που από τα νεανικά τους χρόνια περνούν πολύ χρόνο γράφοντας μηνύματα στο κινητό ή παίζοντας παιχνίδια.
«Τα έξυπνα κινητά τηλέφωνα πράγματι διευκολύνουν τη ζωή μας, αλλά όταν ξεφεύγουμε από το μέτρο υπάρχουν επιπτώσεις. Η υπέρχρησή τους έχει και την αρνητική της πλευρά, δεδομένου ότι τα smartphones μπορούν να δημιουργήσουν προβλήματα σε διάφορα σημεία των άνω άκρων και της σπονδυλικής στήλης. Ο συνδυασμός της κακής στάσης σώματος και της επαναλαμβανόμενης κίνησης προκαλεί υπερβολική πίεση στις αρθρώσεις, τους τένοντες και τους μυς, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε τραυματισμούς», εξηγεί ο ορθοπαιδικός χειρουργός άνω άκρου Δρ Παναγιώτης Γιαννακόπουλος.
Αμερικανική μελέτη διαπίστωσε ότι οι μαθητές του γυμνασίου και λυκείου διαβάζουν επί 95 λεπτά κάθε μέρα γραπτά μηνύματα και μια άλλη έρευνα ότι το 50% των εφήβων στέλνουν τουλάχιστον 50 sms και ένας στους τρεις περισσότερα από 100 μηνύματα κειμένου την ημέρα, που σημαίνει 3.000 κείμενα μηνιαίως.
Από τις επαναλαμβανόμενες κινήσεις της πληκτρολόγησης μπορεί να προκληθεί βλάβη στον αντίχειρα, που να οδηγήσει, σε βάθος χρόνου, σε αρθρίτιδα. Το φαινόμενο δεν είναι καινούργιο, καθώς πριν από 15 και πλέον χρόνια παρατηρούνταν σε άτομα που χρησιμοποιούσαν κινητά με μικροσκοπικά πληκτρολόγια, παλαιότερα στους χρήστες παιχνιδομηχανών χειρός και ακόμη πιο παλιά στους ανθρώπους που έγραφαν πολλές ώρες αλλά και σε εργάτες εργοστασίων.
«Οι αντίχειρες δέχονται την μεγαλύτερη επιβάρυνση. Η τενοντίτιδα που αρχικά προκύπτει από την υπέρχρηση αυτών είναι μία επίπονη πάθηση που προκαλεί φλεγμονή στον τένοντα που κάμπτει και τεντώνει τον αντίχειρα, και πόνο που μπορεί να αντανακλά και προς τον πήχη. Η συνεχής καταπόνηση οδηγεί σε σταδιακή φθορά του χόνδρου και εντέλει σε οστεοαρθρίτιδα», προειδοποιεί ο Δρ Γιαννακόπουλος.
Ακτινοβολία
Τα κινητά τηλέφωνα και άλλες ασύρματες συσκευές, όπως τα ακουστικά Bluetooth, δεν εκπέμπουν τόση ακτινοβολία για να θεωρηθούν επικίνδυνα. Επίσης, τα κύματα RF που εκπέμπονται από τις κεραίες κινητών τηλεφώνων είναι αδύναμα και εξασθενούν καθώς απομακρύνονται από το τηλέφωνο.
Η μεγαλύτερη έκθεση σε κύμα ραδιοσυχνοτήτων συμβαίνει κατά τη διάρκεια της κλήσης και όταν μιλάτε στο τηλέφωνο. Η ποσότητα της έκθεσης σε ακτινοβολία εξαρτάται επίσης από το μοντέλο του κινητού τηλεφώνου, τη στάθμη της μπαταρίας, την απόσταση από τον πλησιέστερο πύργο κινητής τηλεφωνίας και τον χρόνο που αφιερώνεται στο τηλέφωνο.
Τα κινητά τηλέφωνα χρησιμοποιούνται συχνά για μεγάλες χρονικές περιόδους από ανθρώπους όλων των ηλικιών στις μέρες μας.
Τι άλλο μπορεί να προκαλέσουν τα smartphones
Η υπερβολική χρήση των κινητών τηλεφώνων μπορεί να έχει επιπτώσεις στις αισθήσεις μας. Και μάλιστα, στις τέσσερις από τις πέντε. Η κορυφαία Βρετανίδα ερευνήτρια και συγγραφέας Σούζαν Ντένχαμ Γουέιντ, ισχυρίζεται ότι η εξάρτησή μας από τα κινητά τηλέφωνα, αποδυναμώνει σταδιακά την οσμή, την αφή, την ακοή και τη γεύση μας, καθώς μειώνει την διαπροσωπική επικοινωνία και την επαφή μας με τον… έξω κόσμο.
Για την συγγραφέα του βιβλίου, υπό τον τίτλο, «A History of Seeing in Eleven Inventions», και απόφοιτο του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, η ανεξέλεγκτη χρήση των smartphones μειώνει σταθερά την αίσθηση της όσφρησης, της αφής, της ακοής και της γεύσης.
«Κι αυτό γιατί είμαστε φτιαγμένοι να χρησιμοποιούμε ταυτόχρονα όλες τις αισθήσεις μας στον πραγματικό κόσμο. Όταν δεν το κάνουμε, οι αισθήσεις μας – πέραν της οράσεως – μπορεί να υποφέρουν.Όπως και η ψυχική μας υγεία», γράφει μεταξύ άλλων στις σελίδες του βιβλίου της.
Στη διάρκεια της καθημερινότητάς μας, τέσσερις από τις πέντε βασικές μας αισθήσεις «μπαίνουν στον πάγο» και, γι΄αυτό, μπορεί να ευθύνεται το κινητό τηλέφωνο.
Η Βρετανίδα Σούζαν Ντένχαμ Γουέιντ αφιέρωσε τέσσερα χρόνια στην έρευνα για την συγγραφή του βιβλίου της, το οποίο θεωρείται μία πρωτοποριακή μελέτη της ιστορίας της ανθρώπινης όρασης ανά τους αιώνες.
Η Γουέιντ, μητέρα τεσσάρων παιδιών εξηγεί πώς η οπτική τεχνολογία παρενέβη στην αλληλεπίδραση των πέντε αισθήσεων σε βάρος των τεσσάρων εξ αυτών.
«Το ταξίδι της ανθρώπινης όρασης ξεκινά με την ανακάλυψη της φωτιάς πριν από ένα εκατομμύριο χρόνια, η οποία μας επέτρεψε να δούμε στο σκοτάδι. Η φωτιά έφερε φως στις σπηλιές όπου βρήκαμε καταφύγιο και όπου πριν από περίπου 50.000 χρόνια ξεκινήσαμε να φτιάχνουμε εικόνες στους τοίχους και να χαράζουμε είδωλα από ξύλο και άλλα υλικά. Αυτή ήταν η αρχή του πολιτισμού, όταν αρχίσαμε να κατανοούμε τον κόσμο και τον εαυτό μας, μέσω της εικόνας…
Κατά τη διάρκεια των χιλιετιών , συνεχίσαμε να αναπτύσσουμε τον οπτικό μας πολιτισμό με νέες εφευρέσεις, όπως ο καθρέφτης, η γραφή και οι κινούμενες εικόνες. Καθεμία , με τη σειρά της, είχε, σε μεγάλο βαθμό, θετικές επιπτώσεις στην ανθρώπινη ψυχή και άλλαξε την κοινωνία με τρόπους που δεν μπορούσαν να προβλεφθούν. Η όραση έγινε, αργά αλλά αναπόφευκτα, η κυρίαρχη αίσθηση της ανθρωπότητας.
Το smartphone θα μπορούσε να θεωρηθεί ως η κορυφή αυτών των επιτευγμάτων, καθώς συνδυάζει πολλές μορφές οπτικών τεχνολογιών μέσα σε μια μικρή, πρακτική συσκευή. Μπορούμε τώρα να παρατηρούμε τον κόσμο γύρω μας, να επικοινωνούμε μέσω κειμένων και social media όπως και να στέλνουμε φωτογραφίες από τις καθημερινές μας δραστηριότητες στους φίλους και την οικογένειά μας μέσω μιας μικρής οθόνης, χωρίς να βγαίνουμε ποτέ από το σπίτι.
Αλλά ταυτόχρονα, τα smartphones έχουν «υποδουλώσει» τα μάτια μας όσο τίποτα άλλοτε. Είναι το πρώτο πράγμα που βλέπουμε το πρωί και το τελευταίο που ελέγχουμε το βράδυ. Καθ ‘όλη τη διάρκεια της καθημερινότητάς μας, στηριζόμαστε στα smartphone για την εργασία, τις αγορές, τις τραπεζικές συναλλαγές, τις ειδήσεις και τις πληροφορίες αλλά και για να διατηρούμε επαφή με άλλους. Αυτό δείχνει την άνεση που μας προσφέρει η τεχνολογία αλλά το πρόβλημα έγκειται στο γεγονός ότι έχουμε εξελιχθεί για να χρησιμοποιήσουμε όλες τις αισθήσεις μας.
Περνάμε ώρες κοιτάζοντας μια οθόνη και ενώ τα μάτια μας πανηγυρίζουν, οι άλλες αισθήσεις μας – η ακοή, η όσφρηση, η αφή και η γεύση – «λιμοκτονούν». Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η οπτική τεχνολογία έχει ζωτικό ρόλο σε αυτό που είμαστε σήμερα, την ίδια ώρα όμως καταστρέφει πολλά από τα πράγματα που χρειαζόμαστε για να είμαστε ευτυχισμένοι», επισημαίνει η Βρετανίδα ερευνήτρια.
Τα κινητά τηλέφωνα μπορεί επίσης να ευθύνονται για τα υψηλότερα επίπεδα άγχους, μοναξιάς και κατάθλιψης μέσα στην κοινωνία, ειδικά των νεότερων.
Για την Βρετανίδα ερευνήτρια, αυτό συμβαίνει καθώς οι πέντε βασικές μας αισθήσεις εξελίχθηκαν με σκοπό την αλληλεπίδραση με το φυσικό περιβάλλον, αλλά και μεταξύ τους.
Αυτό που πλέον έχει γίνει για πολλούς η προέκταση του εαυτού τους , επηρεάζει την απόδοση στον χώρο εργασίας σε μεγάλο βαθμό καθώς αποσπά την προσοχή, ακόμα κι είναι στο «αθόρυβο».
«Άθελά μας έχουμε το νου μας στο κινητό: εάν χτυπήσει το τηλέφωνο, εάν λάβουμε κάποιο μήνυμα, με λίγα λόγια, η παρουσία του και μόνο, έχει αντίκτυπο στην γνωστική μας λειτουργία», επισημαίνουν οι Αμερικανοί επιστήμονες.
Ο βοηθός καθηγητής McCombs Adrian Ward διενήργησε μελέτη σε δείγμα 800 χρηστών smartphone.
Οι επιστήμονες έχουν διερευνήσει τις επιπτώσεις της χρήσης του τηλεφώνου στη γνωστική ικανότητα, αλλά ο Αμερικανός επιστήμονας ήταν ο πρώτος που διενήργησε μελέτη που ερευνά την επίδραση της παρουσίας smartphone.
Τον Οκτώβριο του 2015, έρευνα έδειξε ότι οι χρήστες smartphone περνούν περίπου πέντε ώρες την ημέρα στα τηλέφωνά τους. Ωστόσο, αυτό που δεν ξέραμε μέχρι σήμερα είναι ότι τα κινητά τηλέφωνα μας αποπροσανατολίζουν από τον στόχο μας ακόμη κι όταν δεν χρησιμοποιούνται.
Οι συμμετέχοντες που είχαν το τηλέφωνο σε άλλο δωμάτιο, είχαν σαφώς καλύτερες επιδόσεις απ΄αυτούς που το είχαν πάνω στο γραφείο τους. Τα πήγαν λίγο καλύτερα απ’ αυτούς που τα είχαν βάλει μέσα στις τσέπες ή τις τσάντες τους.
Η ικανότητα συγκέντρωσης στον εργασιακό χώρο μειωνόταν ανεξάρτητα από το αν το τηλέφωνο ήταν ανάποδα ή απενεργοποιημένο.
«Με την παρουσία του κινητού πάνω στο γραφείο καταγράφεται κάτι σαν εγκεφαλική διαρροή», όπως επισημαίνουν οι συντάκτες της έρευνας.
Πρόσφατα, ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) κατέληξε, επίσης, στο συμπέρασμα ότι τα επιστημονικά στοιχεία για περισσότερα από 30 χρόνια «δεν έχουν συνδέσει τη ραδιοσυχνότητα των κινητών τηλεφώνων με κανένα πρόβλημα υγείας».
Ωστόσο, όπως πολύ καλά γνωρίζετε η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία. Για να διατηρήσετε τον εαυτό σας ασφαλή και υγιή, θα πρέπει να λάβετε τα ακόλουθα μέτρα για την πρόληψη κινδύνων για την υγεία.
1. Ενώ κοιμάστε, προσπαθήστε να κρατήσετε το τηλέφωνό σας σε απόσταση 2 έως 3 μέτρων από το κρεβάτι σας.
2. Περιμένετε για σύνδεση κλήσης, γιατί όταν η κλήση είναι συνδεδεμένη, η ακτινοβολία είναι στο μέγιστο καθώς λαμβάνει σήματα στην κεραία λήψης όταν είναι συνδεδεμένη η ακουστική κλήση σας. Προσπαθήστε λοιπόν να αφιερώσετε ελάχιστο χρόνο για να επικοινωνήσετε μέσω του κινητού σας.
3. Όταν δεν παρακολουθείτε τίποτα στο τηλέφωνό σας, προσπαθήστε να το διατηρήσετε σε λειτουργία πτήσης.
4. Εάν βρίσκεστε σε μια συγκεκριμένη περιοχή όπου το σήμα δεν είναι αρκετά δυνατό, αποφύγετε τη χρήση του τηλεφώνου σας.